Veel inwoners van Leusden zijn er bekend mee en elke verkeersdeelnemer die Leusden binnen komt kan het lezen : “Leusden is Fairtrade gemeente”. Dat ben je niet zo maar en dat blijf je ook niet vanzelf. Inwoners, winkels, horeca,, bedrijven, kerken en scholen zijn op de goede weg als het gaat om eerlijke handel dichtbij en ver weg. Om de scholen gaat het in dit artikel, want jong geleerd is oud gedaan. Daarom is werkgroep Fairtrade van de gemeente Leusden, waarin ook de Wereldwinkel participeert, al enige tijd in de weer op de basisscholen van Leusden en Achterveld met lessen Fairtrade aan de groepen 7.
Fairtrade is voor de meeste kinderen een beetje bekend. Jonge sporters weten al iets over fair play op de club. Nadat Chieni Wassink en Theo Maat, de lesgevers van de werkgroep Fairtrade, zich hebben voorgesteld, starten deze twee met het woord Fairtrade op het bord te schrijven. De kinderen mogen noemen wat hen bij dit woord te binnenschiet . Dat levert vaak een groot scala aan mooie, onbevangen antwoorden op.
Fairtrade chocola
In landen als Ghana en Ivoorkust worden cacaobonen geteeld, maar weinig boeren en cacaobonenplukkers hebben ooit geproefd dat onze chocoladerepen het eindproduct zijn van een lange reeks behandelingen van hun bonen. Het vertoonde ‘Klokhuis’-filmpje laat goed zien hoe de productie van boon tot reep verloopt en vooral ook wie er het meest aan verdient. Kinderen hebben een groot rechtvaardigheidsgevoel en vinden dan ook dat de telers in Ghana en andere cacao-producerende landen een eerlijke prijs moeten ontvangen voor hun product. Een slimmerik wees haar klas eens op het feit dat de chocola van Tony’s Chocolonely wel twee keer zo duur is als ‘gewone’ repen. Daar had een klasgenootje een prachtig antwoord op: “Dan koop je toch niet elke week zo’n reep, maar één keer in de twee weken. Een fairtrade boer moet wel aan een aantal eisen voldoen. Zo moet de boer bijvoorbeeld de plukkers een verantwoord loon geven en geen kinderarbeid laten verrichten. Wanneer een boer voor zijn opbrengst een eerlijke prijs ontvangt dan kan hij zijn eigen kinderen onderwijs laten genieten. Natuurlijk maakt de proeverij op school ook onderdeel uit van de les. Wanneer je de Tony’s Chocolonely-repen bekijkt dan zie je niet allemaal keurige rechte, even grote stukjes. In de cacaowereld is het ook niet rechtvaardig verdeeld.
Olifantenpoeppapier
De kinderen krijgen een stukje ‘eerlijk’ papier in handen. Ze mogen het aan alle kanten voelen en bekijken om te zien wat voor papier het is en er vooral ook aan ruiken. Het toppunt van de les is wanneer de kinderen horen dat het papier van olifantenpoep is gemaakt. Een olifant eet ongeveer 185 kilo per dag en poept 16 keer op een dag. Die poep wordt opgevangen en gaat een heel proces door voordat het papier is. Natuurlijk zit in dat proces ook een ontsmettingsfase. Dat stelt de kinderen wel weer gerust.
Fairtrade logo
Dat je ook kleren en andere producten fairtrade kunt kopen is voor de meeste kinderen nieuw. “Kun je die fairtrade-spullen dan alleen in de wereldwinkel kopen?” Gelukkig verkopen veel supermarkten ook fairtrade. Soms moet je even goed zoeken, maar meestal vind je wel fairtrade bananen, hagelslag, thee e.d. Let dan op het fairtrade logo, ook in een restaurant. Soms zie je op de tafels een kaartje of in het menu: Wij serveren fairtrade producten. Als je daar zit, zit je goed! In het Huis van Leusden, het gemeentehuis, wordt ook fairtrade koffie en thee geschonken. Na deze les weten de kinderen dat het goed is om hierbij stil te staan en zelf mee te doen om Leusden als Fairtrade gemeente zo te houden. Speciaal voor de bovenbouw van de basisschool heeft de wereldwinkel een pakket samengesteld dat je kunt gebruiken voor een spreekbeurt of werkstuk. Het blijft de moeite waard.
Werkgroep Fairtrade Gemeente Leusden
